स्त्रीत्वाच्या पिढ्या!

आजी म्हणायची...
खरं तर काहीच म्हणायची नाही
तिने स्वीकारलं होतं तिचं गृहिणी असणं
वेगळं नव्हतंच तिच्या दृष्टीने
घरच्या परिघात ’स्व’ ला विरघळू देणं!

आई म्हणायची,
घरच्या जबाबदार्‍यांनी बांधून ठेवलं
असलेलं काम सोडायला लागलं!
पसर पंख, मार भरारी
लाभू दे स्वावलंबनाला
कर्तुत्वाची झळाळी!

आम्ही म्हटलं,
आजीचं पाहिलंय
आईने सांगितलंय
बदलायला हवं!
फडकवले झेंडे
स्त्रीमुक्तीचे, स्वतंत्रतेचे,
कर्तुत्वाचे, स्वावलंबनाचे!

वाटलं,
मिळालं सारं,
स्त्रीने स्वत:ला शाबित केलं
स्त्रीमुक्तीचं पेव फुटलं!
"स्व" ला उधाण आलं
कुठे थांबायचं कळेना
काय कमावलं काय गमावलं समजेना
स्त्रीत्व म्हणजे नेमकं काय ह्याचा उलगडा होईना
हातात शून्य मावेना!

आई, आजी, आमची पिढी
सर्वांकडे पाहून स्वप्नातली स्त्री हसली,
म्हणाली,
अगं मीच ती
दृष्टी असून तू अंध
स्त्रीत्व म्हणजे गंध
बकुळीच्या फुलासारखा
हळुवार पसरणारा
दरवळणारा, मोहवणारा,
आणि तरीही,
स्वतंत्र अस्तित्व जपणारा! - मोहना प्रभुदेसाई जोगळेकर

सवंगडी

कधीतरी मोठं व्हायला झालं
आणि लक्षात आलं
लहानपण पळून गेलं!
थांबवलं नाही तर हातातून जाईल
अधिकच मोठं व्हायला होईल!
धावत जाऊन बोट धरलं, आणलं त्याला परत!
जरा कुरकुरलं, दमलंही, धाप लागली म्हणालं
पण वळलं अखेर हसत हसत!

सागरगोटे खेळू, पारंब्यांना लटकू
आंब्याच्या झाडावरच्या कैर्‍या तोडू
तिखट मीठ लावून झाडावरच खाऊ!
नदीत डुंबू,  मस्ती करु, गप्पा झोडू
थापा मारु, मोठेपण विसरत  हुंदडत राहू!

बालपण घरात आलं
मुलीचंही सवंगडी बनलं!
तुझी आणि माझी जोडी
लहानपणची शर्यत खोटी
तरी पैजेची आस मोठी!
माझं लहानपण दमत होतं, थकत होतं!
मुलीचं बालपण उत्साहात होतं
माझ्यातली उमेद जागवत होतं!

बसलो एकमेकींना लगटून
लेक हसली खुदकन
गळ्यात पडली पटकन!
किती गं छान तुझं लहानपण
बोलवून आण अधूनमधून
आवडेल माझ्या बालपणाला
तुझ्या लहानपणाचं सवंगडी बनायला! - मोहना प्रभुदेसाई जोगळेकर